आडांतच पाणी नसेल तर पोहर्‍यांत कोठून येणार

खारें पाणी आडांत, गोड कोठून पोहर्‍यांत   आडांत पाणी खारें तर पोहर्‍यांत गोड कोठून येणार   बिधरी-बिधरी तण तर शेतकरी फिरे वणवण   एक आग झाला तर दुसर्‍यानें पाणी व्हावें   अथांग पाणी हें नेहमीं भीतिदायक असतें   ओवा म्हणतो मी आहे गुणी, पण माझ्यावर पितात पाणी   राऊत-राऊत असे खरमरा तर घोडा चाले तुरतुरा   पाणी छाटणें-कापणें   पाणी फिरणें-बोळा फिरणें   पाण्यांतला मासा पाणी प्याल्या शिवाय कसा राहील   उचलून पाणी   डोळ्यांस पाणी लावणें   पाणी हालवून कोठे लोणी निघतें   खरी सासू धरती कान, तर आखाड सासू मागती मान   आली घडी तीर तर धर, मिळणार नाही गेल्यावर   भटो बायको कां कराना? (तर) म्हणे तुम्हींच कां व्हाना?   मानणें-मानला तर देव, नाहीं तर दगड धोंडा   सरासरी-सरासरी गुडघ्याइतकें पाणी   आईजी राणी, बाईजी राणी, तोंड धुवायला कोण देणार पाणी   स्वहित-स्वहितावर पाणी सोडणें   पोराचा कापला खवडा तर न्हाव्याला काय दुःख?   काकमैथुन पाहावें, तर सहा महिन्यांत स्‍मशानांत (मसणांत) जावें   मीपणा टांकशील तर देवपणा पावशील   गाढव लाथ झाडी तर काठीनें झोडी, पायानें मारशील तर दुसरी लाथ झाडील   जर ती असती, तर घरभर पोरें होतीं   पावला तर परमेश्वर, नाहींतर घातशनैश्वर   पाणी जाळणें   आकाश खाली येते तर पक्षी हातीं येते   मागतां येईना भीक, तर तंबाखू खायला शीक   आज मला, तर उद्या तुला   असेल मालक शेती तर होती, नाहीं तर माती   दे लाख, घे दोन लाख, देतोस काय तर घेतोस काय   ज्‍यांना भूतकाळ नाहीं त्‍यांना वर्तमानकाळ व भविष्‍यकाळ कोठून असणार   मी बी राणी तूं बी राणी, पाटाचें कोण आणी पाणी   पैचा घेतला गूळ, वर घातलें पाणी, देव केला, धर्म केला, धर पोरा। मार बचक, गूळच गूळ!   जगीं सर्वसुखी कोण? तर विचारी   गुह्य ठेवण्याची नाहीं युक्ति, तर राज्‍य चालविण्याची भ्रांति   ढगच नसते तर विजेची मौज तरी कशी दिसली असती   गळीं पडे काम, तर खर्ची पदरचा दाम   मनांत असेल तर मार्ग दिसेल   डोळ्यांत जर एक कण राहात नाहीं, तर हिशेबांत एक पै कशी सामावेल   एक रूईचा चीक तर दुसरा शेराचा चीक, दोघे सारखेच   कांग बाई कुथती, तर बसली जागा रुतती   घरोघर पिकले मोती तर त्‍याचे मोल काय होतें   उखळांत घातला तर सात घाव चुकवील   घरोघर पिकले मोती, तर त्‍याची किंमत काय होती   माणूस फिरलें तर फिरलें पण घराचें वासेहि फिरले   फिरेल काळ, तर बदलावी चाल   शेणा थापो जमिनीर पडलो तर माती घेतल्याशिवाय उठता?   आई! मी ढेप आणतों, तर मुंगळ्या बाबा! तुझी कंबरच सांगते आहे