चतुराला चिंता फार, मूर्खा नाहीं लाज, सब घोडे बारा टक्‍के, पोट भरले नाही काज

माधुकरी-माधुकरीचें आणिलें आणि अर्धें पोट भरिलें   द्रव्याचा उपभोग घेत नाहीं, त्यास लक्ष्मी शोभत नाहीं   पाठ पोट सारखें होणें   मनाची नाहीं, पण जनाची तरी ठेवावी   बारा विनायक   बारा मुलगे   भकाट-टी-पोट भकाटीस जाणें   डोळ्यांत जर एक कण राहात नाहीं, तर हिशेबांत एक पै कशी सामावेल   गरिबी येते, लाज जाते   म्हज्या-म्हज्या घरा बारा जोता, पुण हांव भीक मागून खातां   गृहस्‍थाश्रम झेपत नाही, संन्यास पाळत नाहीं   मृत्यू बहीरा आहे, तो कोणाची तक्रार ऐतक नाहीं   सगळा गांव बाबाचा, आणि कोणी नाहीं माझ्या कामाचा   नाहीं धरायला डहाळी, नाहीं धरायला मुळी   स्वतः मेल्यावांचून स्वर्ग दिसत नाहीं   पाठीला डोळे नाहींत मागचें दिसत नाहीं   असेल मालक शेती तर होती, नाहीं तर माती   मुसळास-मुसळाशीं गांठ पडत नाहीं   दैवाचा फटका, नाहीं अद्यापि ठाउका   करंगळीची कळ, अंगठ्याला येत नाही   ऊन पाण्यास चवी नाही   सूर्य शिळा, अग्नि ओवळा, आणि गंगा पारोशी म्हणतां येत नाहीं   फुटकी कांच नी गेली पत, पुन्हां येत नाहीं   लाज नाहीं मना, कोणी कांहीं म्हणा   एक शेजारी, बारा वैरी   गुह्य ठेवण्याची नाहीं युक्ति, तर राज्‍य चालविण्याची भ्रांति   मेल्याविणा स्वर्ग दिसत नाहीं   बाळी-बाळी बुगडी लेणें नाहीं व खोकला पडसें दुखणें नाहीं   ठेवी पोट साफ, पाय उष्‍ण, नेहमी गार मस्‍तक जाण, मग वैद्याची गरज सोड, हित तेंच समज   सगळ्याचा वायदा चालतो पण पोटाचा वायदा चालत नाहीं   मानणें-मानला तर देव, नाहीं तर दगड धोंडा   पावसाचें पोट फुटणें   चिंता करी राग, तेव्हां आत्‍मा धरी जाग   जगाशीं झगडल्‍याशिवाय मनुष्‍यपण येत नाहीं   घडी मोडली ती सुधारणें नाहीं   सुकुमार बिबी आणि चाबका जोगी, चाबुक तुटला पण वळ नाहीं उठला   वृत्ति-वृत्तीला बांध घालणें ती बुद्धि आणि बांध राहूं देत नाहीं ती बद्धी   चोराची गोष्‍ट, मूर्खा लागे मिष्‍ट   आपणाच्या पायाक बारा पोंती, दुसर्‍यांच्या किती?   पोट भरलें म्हणजे उंबर कडू   एकापेक्षां बहुमत, फार उपयोगी पडत   हाताचा हताळ पुरवतो पण तोंडाळ पुरवत नाहीं   ज्‍याला नाहीं अबरू, तो पडला गबरू   ज्‍यानें पाहिला नाहीं दिवा, त्‍यानें पाहिला आवा   केव्हां नाहीं केव्हां   आले मी नांदायला, अन् मडकें नाहीं रांधायला   मना एवढा ग्वाही, त्रिभुवनांत नाहीं   दैव आलें द्यायला अन्‌ पदर नाहीं घ्यायला   जित्‍या नाहीं गोडी, मेल्‍या बंधने तोडी   नाकांत नाहीं कांटा, दिमाख मोठा