ज्‍याला नाहीं अबरू, तो पडला गबरू

ज्‍याला नाहीं अबरू, तो पडला गबरू   द्रव्याचा उपभोग घेत नाहीं, त्यास लक्ष्मी शोभत नाहीं   मृत्यू बहीरा आहे, तो कोणाची तक्रार ऐतक नाहीं   सूर्य शिळा, अग्नि ओवळा, आणि गंगा पारोशी म्हणतां येत नाहीं   नाहीं धरायला डहाळी, नाहीं धरायला मुळी   तो   अडचणीच्या कामांत पडतो तो आपला गळा फांसून घेतो   सगळा गांव बाबाचा, आणि कोणी नाहीं माझ्या कामाचा   असेल मालक शेती तर होती, नाहीं तर माती   दैवाचा फटका, नाहीं अद्यापि ठाउका   मुसळास-मुसळाशीं गांठ पडत नाहीं   पाठीला डोळे नाहींत मागचें दिसत नाहीं   स्वतः मेल्यावांचून स्वर्ग दिसत नाहीं   बाळी-बाळी बुगडी लेणें नाहीं व खोकला पडसें दुखणें नाहीं   चोर चोरीसे गया, तो हेरी फेरीसे न गया   जो काम लोभ दूर सारी, तो सुखें वर्ते देहधारी   जित्‍या नाहीं गोडी, मेल्‍या बंधने तोडी   मानणें-मानला तर देव, नाहीं तर दगड धोंडा   मेल्याविणा स्वर्ग दिसत नाहीं   ज्‍याचे पदरीं पाप, तो मुंबईला जातो आपोआप   लाज नाहीं मना, कोणी कांहीं म्हणा   भडभडया-भडभडया तो कपटीद नसतो   सगळ्याचा वायदा चालतो पण पोटाचा वायदा चालत नाहीं   ज्‍याचे अंगी सामर्थ्य तो राजा   हात (ता-तो) फळी   चोर तो चोर आणि-आणखी शिरजोर   दरबारीं आपला हितकर, तो पैशाचा चाकर   वृत्ति-वृत्तीला बांध घालणें ती बुद्धि आणि बांध राहूं देत नाहीं ती बद्धी   सुकुमार बिबी आणि चाबका जोगी, चाबुक तुटला पण वळ नाहीं उठला   जगांतून उठला तो आकाशांत टांगला   हातोडा-हातोडयाचा घाव पडला म्हणजे कांचेचा चुरा होतो पण हिरा ऐरणींत शिरतो   मोघा-मोघा करतां येईना तो रांजण करुं लागणें   प्रपंच साधून परमार्थाचा लाभ ज्याणें केला । तो नर भला भला॥   चांगला समागम, तो जाणा उत्तम   तेली, ससा, गुरव, म्‍हसा, गांवा गेला तो येईल कसा?   कांही प्राप्त होईना ज्‍यास, तो म्‍हणे मला आधींच त्रास   फुटकी कांच नी गेली पत, पुन्हां येत नाहीं   जगाशीं झगडल्‍याशिवाय मनुष्‍यपण येत नाहीं   मनाची नाहीं, पण जनाची तरी ठेवावी   घडी मोडली ती सुधारणें नाहीं   दैव आलें द्यायला अन्‌ पदर नाहीं घ्यायला   आले मी नांदायला, अन् मडकें नाहीं रांधायला   हाताचा हताळ पुरवतो पण तोंडाळ पुरवत नाहीं   गुह्य ठेवण्याची नाहीं युक्ति, तर राज्‍य चालविण्याची भ्रांति   नाकांत नाहीं कांटा, दिमाख मोठा   गृहस्‍थाश्रम झेपत नाही, संन्यास पाळत नाहीं   मना एवढा ग्वाही, त्रिभुवनांत नाहीं   डोळ्यांत जर एक कण राहात नाहीं, तर हिशेबांत एक पै कशी सामावेल   केव्हां नाहीं केव्हां   ज्‍यानें पाहिला नाहीं दिवा, त्‍यानें पाहिला आवा   आपण करील तें काम, गांठी असेल तो दाम   गबरू   जन्माचे अधिकारी आईबाप, कर्माचा ज्‍याचा तो   जो ईश्र्वरास मानतो, तो धर्मात्‍मा असतो   जो तो   जो सरावा पडला, तो स्‍वभावच जडला   त्याला पीर भेटला म्हणजे तो दबेल   तो   बकासूर-बकासूर आला आणि अन्नावर दरवडा पडला   मध्यान्ह समयीं आला कोणी, तरी तो विष्णु-समान मानी   मांजर काढून टाकलें तेथें उंट येऊन पडला   राखील तो चाखील   सोन्याचा चौफुला, नुसता रिकामाच पडला   हात (ता-तो) फळी