धनी नाहीं मेरे आणि शेत भरलें बेरें

द्रव्याचा उपभोग घेत नाहीं, त्यास लक्ष्मी शोभत नाहीं   मुसळास-मुसळाशीं गांठ पडत नाहीं   पहार्‍याला संत्री आणि राज्याला (राजाला) मंत्री   सूर्य शिळा, अग्नि ओवळा, आणि गंगा पारोशी म्हणतां येत नाहीं   सगळा गांव बाबाचा, आणि कोणी नाहीं माझ्या कामाचा   मृत्यू बहीरा आहे, तो कोणाची तक्रार ऐतक नाहीं   नाहीं धरायला डहाळी, नाहीं धरायला मुळी   माधुकरी-माधुकरीचें आणिलें आणि अर्धें पोट भरिलें   स्वतः मेल्यावांचून स्वर्ग दिसत नाहीं   दैवाचा फटका, नाहीं अद्यापि ठाउका   असेल मालक शेती तर होती, नाहीं तर माती   मानणें-मानला तर देव, नाहीं तर दगड धोंडा   दृष्टीआड सृष्टि आणि वस्त्राआड जग (जन) नागवें   गोठणचं गाईल आणि घरांतली जाईल, द्याल तितका मार खाईल   मेल्याविणा स्वर्ग दिसत नाहीं   सगळ्याचा वायदा चालतो पण पोटाचा वायदा चालत नाहीं   सुकुमार बिबी आणि चाबका जोगी, चाबुक तुटला पण वळ नाहीं उठला   वृत्ति-वृत्तीला बांध घालणें ती बुद्धि आणि बांध राहूं देत नाहीं ती बद्धी   बाईल गेली यात्रेला आणि लौकरच आली घराला   चूल आणि मूल   तिळभर करावें आणि डोंगरभर गर्जावें   आरशांत पाहणाराचे तीन प्रकारः नर, वीर आणि वानर   चोर तो चोर आणि-आणखी शिरजोर   पोट भरलें म्हणजे उंबर कडू   करील त्‍याचा कारभार, मारील त्‍याची तलवार, राखेल त्‍याचे घर व खपेल त्‍याचें शेत   सगळा स्वैंपाक तयार झाला आणि विसरली मिठाला   आले मी नांदायला, अन् मडकें नाहीं रांधायला   कैलास कंटाळे तों गाणें, आणि कान फाटेतों लेणें   कामापुरता मामा आणि ताकापुरती आजीबाई   दैव आलें द्यायला अन्‌ पदर नाहीं घ्यायला   कुणब्‍याची बेटी आणि गव्हाची रोटी   मना एवढा ग्वाही, त्रिभुवनांत नाहीं   सोनें केलें देवानें आणि सोन्याचा देव केला माणसानें   आपलें नकटें आणि लोकांचे चोखटें बरोबर आहे   फुटकी कांच नी गेली पत, पुन्हां येत नाहीं   कामाला नडी आणि रिकामपणाला घोडी   घडी मोडली ती सुधारणें नाहीं   आपलें नकटें आणि लोकांचें चोखटें   मनाची नाहीं, पण जनाची तरी ठेवावी   जगाशीं झगडल्‍याशिवाय मनुष्‍यपण येत नाहीं   बाभळीचा कांटा, पुढें तिखट आणि मागें पोंचट   आपली हाण (हानि) आणि जगाची मरमर   गृहस्‍थाश्रम झेपत नाही, संन्यास पाळत नाहीं   जित्‍या नाहीं गोडी, मेल्‍या बंधने तोडी   नाकांत नाहीं कांटा, दिमाख मोठा   गुह्य ठेवण्याची नाहीं युक्ति, तर राज्‍य चालविण्याची भ्रांति   सारा गांव शेती आणि कण नये हातीं   हाताचा हताळ पुरवतो पण तोंडाळ पुरवत नाहीं   कावळे दावो गेलो आणि उजवो गेलो सारखंच   गाय अपवित्र आणि शेपूट पवित्र