|
|
|
m A curse.
|
|
|
|
|
|
पु. एखाद्याचें वाईट व्हावें म्हणून केलेला वाक्प्रयोग ; अभिशाप ; अनिष्टचिंतन ; तळतळाट . ( क्रि० देणें ; होणें ; जडणें ; लागू होणें ) [ सं . ]
०वठणें एखाद्याचा कार्यनाश होणें ; हानि होणें .
०गुण पु. शापाचा परिणाम ; शापफल . ( जाति , कुल , समुदाय इ० तील व्यक्तीमध्यें जे कांहीं स्वभावसिध्द दोष असतात ते पुरातन ऋषींच्या शापामुळें असतात अशी समजूत ). वाघुळांनीं उलटें टांगून घ्यावें असा त्यास शापगुण आहे .
०ग्रस्त वि. शापयुक्त ; शापानें पीडिलेला , बाधित . [ सं . ]
०दग्ध वि. शापानें नाश दुर्दशा पावलेला , पीडलेला . [ सं . ]
०बध्द वि. शापानें बांधला गेलेला . [ सं . ]
०मुक्त वि. शापाच्या पीडेंतून मुक्त झालेला ; सुटलेला . [ सं . ]
०मोचन न. शापापासून सुटका , सोडवणूक . [ सं . ]
०शापणें क्रि . शाप देणें ; अनिष्ट चिंतणें . अन्यायाविण शापिले ऋषि मला . [ सं . शाप् ] शापादपि , शरादपि - वि . १ शाप देण्यास व युध्द करण्यासहि समर्थ ; ( ऋषि आणि योध्दा . ) ( शाप देऊन भस्म करण्याची शक्ति व त्याचप्रमाणें बाणांनी ठार करण्याची शक्ति या दोनहि द्रोणाचार्यांचा अंगीं होत्या ; म्हणून हें विशेषण प्रथम त्यास लावलेलें आढळतें . २ ( ल . ) व्यवहारांत आणि त्याचप्रमाणें शास्त्रांत , विद्येंत पारंगत ; धर्म आणि कर्म यांत सारखा निपुण ; गृहस्थाई व भिक्षुकी या दोन्हींत निपुण . समानार्थी शब्द शापानुग्रहसमर्थ ; निग्रहानुग्रहसमर्थ ; मुत्सद्दी असून शिपाई इ० - क्रिवि . १ धर्मश्रेष्ठता आणि सामर्थ्य यांच्या जोरावर ; कोणत्या ना कोणत्या तरी प्रकारें . [ सं . शापात् + अपि , शरात् + अपि . ] शापित - वि . १ शापलेला ; तळतळाट घेतलेला . २ शपथ घ्यावयास लावलेला , भाग पाडलेला ; शपथ घेतलेला . [ सं . ] शापोध्दार - पु . शापापासून मुक्तता ; शापमोचन . [ सं . ] शापी - स्त्री . ( कु . ) चिलमीचा फडका छापी .
|
|
|
|
|
|
A curse or an imprecation. v दे, हो. शाप जडणें -लागू होणें -बाधणें To take effect--a malediction.
|
|
|
|
|
|
ना. अभिशाप , तळतळाट , वाईट चिंतणे .
|
|
|
|
|
|
शापः [śāpḥ] [शप्-घञ्]
A curse, an imprecation, anathema; शापेनास्तंगमितमहिमा वर्षभोग्येण भर्तुः [Me.1,92;] [R. 1.78;5.56,59;11.14.]
An oath, asseveration.
Abuse, calumny.
An interdiction, a ban.
Trouble, disturbance (उपद्रव); मुक्तशापं वनं तच्च तस्मिन्नेव तदाहनि [Rām.1.26.35.] -Comp.
-अन्तः, -अवसानम्, -निवृत्तिः f. f. the end of a curse; शापान्तो मे भुजगशयना- दुत्थिते शार्ङ्गपाणौ [Me.112;] [R.8.82.]
-अम्बु, -उदकम् water used in formularies of cursing.
-अस्त्रः 'having a curse for a weapon', a sage, saint; त्राणाभावे हि शापास्त्राः कुर्वन्ति तपसो व्ययम् [R.15.3.]
-उत्सर्गः the utterance of a curse.
-उद्धारः, -मुक्तिः f. f.,
-मोक्षः release or deliverance from a curse.
-ग्रस्त a. a. labouring under a curse.-प्रदानम् uttering of a curse.
-मुक्त a. a. released from a curse.
-यन्त्रित a. a. restrained by a curse.
|
|
|
|
|
|
शाप f. 1.m. (ifc. f(आ). ; fr. √ शप्) a curse, malediction, abuse, oath, imprecation, ban, interdiction (acc. with √ वच्, √ दा, प्र-√ यम्, न्य्-√ अस्, वि-√ सृज्, आ-√ दिश्, ‘to pronounce or utter a curse on any one’, with dat. gen. loc. , or acc. with प्रति), [MBh.]; [Kāv. &c.]
शाप m. 2.m. (of doubtful derivation) floating wood or other substances, [RV.]; [AV.]
|
|
|