हात (ता-तो) फळी

हात (ता-तो) फळी   आळशाक भिकणां भाज म्हळी, तो म्हणटा, हरवीं खाल्यार चड बरीं   देवावर हात ठेवणें   किसका हात चले, किसकी जबान चले   बिछू-बिछूका मंतर ना ज्याने, सांपके बिलमें हात डाले   मोघा-मोघा करतां येईना तो रांजण करुं लागणें   तो   ज्‍याला नाहीं अबरू, तो पडला गबरू   संवयेचो हात तॉंणा वता   वाडूक नज जाल्यारि हात उष्टो   अडचणीच्या कामांत पडतो तो आपला गळा फांसून घेतो   चोर चोरीसे गया, तो हेरी फेरीसे न गया   जो काम लोभ दूर सारी, तो सुखें वर्ते देहधारी   ज्‍याचे पदरीं पाप, तो मुंबईला जातो आपोआप   घरांत सात हात वेळू फिरतो   हात पसरी तो हातारी, न देईल तो भिकारी   उरावर हात ठेवून सांगणें-बोलणें   वाहीला तो ओढा आणि राहीली ती गंगा   ज्‍यास नाहीं साळी, तो करी आईची टवाळी   दरबारीं आपला हितकर, तो पैशाचा चाकर   भडभडया-भडभडया तो कपटीद नसतो   हात मारणें   चोर तो चोर आणि-आणखी शिरजोर   हात कापून देणें   हात बाटवावा परंतु हाड बाटवूं नये   हात फिरणें   रंडी रही तो आपसे, नहीं तो सगे बापसे   जगांतून उठला तो आकाशांत टांगला   वरिष्ठ-वरिष्टाला हात, कनिष्टाला दांत-लाथ   करडा हात   हात घशांत घातला तरी कोरडाच   बापापरी बाप गेला, बोंबलतांना हात गेला   घशांत हात घातला, परंतु सुका   हात गोड कीं हाट गोड   हात-पाय रावले, कितें करुं बायले?   हात लावणें, हातभर लावणें   मापटयावर हात घेणें   सोनेकी चेडी (चिडिया), हात लगी है   हौदसे गयी, तो बुंदसे आती नहीं   मौन-मौन धारण करतो, तो शहाणा दिसतो   खोटें बोलेल तो तीनदां जेवील   बाळ जेव वाटींत, तो म्हणतो मी जेवीन नरोटींत   उफराटें करतो, तो मूर्ख दिसतो   ज्‍याचे अंगी सामर्थ्य तो राजा   चांगला समागम, तो जाणा उत्तम   तेली, ससा, गुरव, म्‍हसा, गांवा गेला तो येईल कसा?   धर्म करुन ठेवावा, तो कधीं वायां जाणार नाहीं   कांही प्राप्त होईना ज्‍यास, तो म्‍हणे मला आधींच त्रास   मृत्यू बहीरा आहे, तो कोणाची तक्रार ऐतक नाहीं   प्रपंच साधून परमार्थाचा लाभ ज्याणें केला । तो नर भला भला॥